H μόνη απτή αλήθεια...

Για να υπάρξει, ο άνθρωπος πρέπει να εξεγερθεί, η εξέγερσή του, ωστόσο, οφείλει να σεβαστεί το όριο που ανακαλύπτει μέσα της και όπου ενώνονται οι άνθρωποι και αρχίζουν να υπάρχουν. H επαναστατημένη σκέψη δεν μπορεί να παραμελήσει τη μνήμη: είναι μια συνεχής πίεση. Ακολουθώντας τη στα έργα και στις πράξεις της, θα μπορούσαμε να κρίνουμε, κάθε φορά, αν παραμένει πιστή στο αρχικό της μεγαλείο ή αν, από αποθάρρυνση και τρέλα, την ξεχνά, αντίθετα μέσα στην παραζάλη της τυραννίας ή της δουλείας.

Στο μεταξύ, ιδού το πρώτο βήμα προς τα εμπρός το οποίο επιβάλλει το επαναστατημένο πνεύμα στη σκέψη που έχει διαποτιστεί αρχικά από το παράλογο και τη φαινομενική στειρότητα του κόσμου.

 Στην παράλογη εμπειρία, ο πόνος είναι ατομικός. Από τη στιγμή της εξέγερσης αποκτά συνείδηση ότι είναι συλλογικός, γίνεται περιπέτεια όλων. Επομένως, η πρώτη πρόοδος ενός πνεύματος κυριευμένου από το παράδοξο είναι ν’ αναγνωρίσει ότι τούτο το παράδοξο το μοιράζεται με όλους τους ανθρώπους και ότι η ανθρώπινη πραγματικότητα, στο σύνολό της, υποφέρει εξαιτίας αυτής της απόστασης σε σχέση με το άτομο και με τον κόσμο. H ατομική αρρώστια που βασάνιζε έναν μόνο άνθρωπο, γίνεται καθολική επιδημία πανώλης. Στην καθημερινή μας δοκιμασία, η εξέγερση παίζει τον ίδιο ρόλο με το «cogito» στο πεδίο της σκέψης: είναι η πρώτη απτή αλήθεια. Τούτη όμως η αλήθεια βγάζει το άτομο από τη μοναξιά του. Είναι ένας κοινός τόπος που θεμελιώνει με όλους τους ανθρώπους την πρωταρχική αξία. Επαναστατώ άρα υπάρχουμε.

Αλμπέρ Καμύ, Ο επαναστατημένος άνθρωπος, μτφρ Νίκη Καρακίτσου-Douge, Μαρία Κασαμπάλογλου-Roblin, Εκδόσεις Πατάκη, σελ. 45-46.